Informacja dla Pacjenta: Laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego

Usunięcie pęcherzyka żółciowego jest jednym z najczęstszych zabiegów chirurgicznych. Obecnie zabieg ten w większości przypadków wykonywany jest laparoskopowo. W terminologii medycznej operacja nazywana jest Cholecystektomią Laparoskopową.

CO TO JEST PĘCHERZYK ŻÓŁCIOWY?

• Pęcherzyk żółciowy jest to narząd w kształcie gruszki leżący poniżej prawego płata wątroby.
• Jego główną funkcją jest gromadzenie i zagęszczanie żółci produkowanej przez wątrobę. Żółć jest uwalniana z pęcherzyka po jedzeniu w trakcie procesu trawienia. Żółć przez wąskie przewody (drogi żółciowe) przedostaje się do jelita cienkiego.
• Usunięcie pęcherzyka nie powoduje upośledzenia trawienia.

CO POWODUJE CHOROBY PĘCHERZYKA ŻÓŁCIOWEGO?

• Dolegliwości ze strony pęcherzyka żółciowego są zwykle powodowane przez obecność złogów – kamieni zbudowanych z cholesterolu i kwasów żółciowych które powstają w pęcherzyku i drogach żółciowych.
• Nie jest jasna przyczyna powstawania kamieni żółciowych
• Nie jest znana metoda zapobiegania powstawaniu kamieni żółciowych.
• Kamienie mogą blokować odpływ żółci z pęcherzyka żółciowego powodując obrzęk i ostry ból brzucha, wymioty, niestrawność, czasami gorączkę.
• W sytuacji gdy kamienie blokują główne drogi żółciowe powstaje żółtaczka.

JAK SĄ DIAGNOZOWANE I LECZONE CHOROBY PĘCHERZYKA ŻÓŁCIOWEGO?

Najczęściej używanym do wykrywania kamieni żółciowych jest USG (Ultrasonografia)

• W niektórych bardziej skomplikowanych przypadkach wykonuje się dodatkowe badania obrazowe.
• Kamieni żółciowych nie można wyleczyć dietą lub środkami farmakologicznymi. Mogą one przynieść krótkotrwałą poprawę ale długofalowo nie zapewniają wyleczenia.
• Chirurgiczne usunięcie pęcherzyka żółciowego jest jedyną skuteczną metodą leczenia kamicy pęcherzyka żółciowego.

JAKIE SĄ ZALETY LAPROSKOPOWEJ CHOLECYSTEKTOMII?

• Zamiast cięcia które normalnie ma długość 10-15cm zabieg laparoskopowy może być przeprowadzony przez małe cięcia 1-1,5cm .
• Po operacji pacjent odczuwa jedynie niewielkie dolegliwości bólowe.
• Pacjent zwykle znacznie szybciej powraca do normalnej aktywności życiowej.
• W większości przypadków pacjent opuszcza szpital 1 dzień po zabiegu operacyjnym.

CZY MOŻESZ BYĆ KANDYDATEM DO LAPAROSKOPOWEJ CHOLECYSTEKTOMII?

Chociaż laparoskopia ma wiele zalet ta metoda operacji nie może być stosowana u wszystkich pacjentów. Trudności mogą wystąpić wśród pacjentów którzy przebyli wcześniej zabiegi chirurgiczne jamy brzusznej lub mających inne choroby towarzyszące. Konsultacja twojego lekarza rodzinnego i chirurga laparoskopowego pozwoli ustalić czy zabieg laparoskopowy może być zastosowany w Twoim przypadku.

JAKIE JEST PRZYGOTOWANIE DO ZABIEGU OPERACYJNEGO?

Poniższy opis obrazuje typowe przygotowanie do zabiegu jednak należy pamiętać że każdy chirurg może mieć swoje własne preferencje:

• Podczas przygotowanie przedoperacyjnego wykonuje się badanie krwi, badanie lekarskie, RTG klatki piersiowej i EKG zależnie od stanu zdrowia pacjenta.
• Po zapoznaniu się z zaletami i ryzykiem zabiegu operacyjnego pacjent powinien podpisać zgodę na operację.
• Chirurg może zalecić Ci przygotowanie/wyczyszczenie jelita przed zabiegiem. Polega to na zastosowaniu diety płynnej na kilka dni przed zabiegiem.
• Zaleca się kąpiel pod prysznicem dzień przed zabiegiem operacyjnym.
• Po północy w noc poprzedzającą operację należy nic nie pić i nie jeść. Jeżeli musisz zażyć leki zażyj je rano w dniu zabiegu i popij łykiem wody. Poinformuj o tym wcześniej Twojego chirurga.
• Leki takie jak aspiryna, witamina E, leki przeciwzapalne, inne leki zaburzające krzepnięcie krwi powinny zostać odstawione kilka dni/ około tygodnia przed planowanym zabiegiem
• Rzuć palenie i zorganizuj sobie opiekę jakiej będziesz potrzebował/a w domu po zabiegu operacyjnym.

JAK WYKONUJE SIĘ CHOLECYSTEKTOMIĘ LAPROSKOPOWĄ?

• Stosuje się znieczulenie ogólne pacjent jest uspany przez cały zabieg operacyjny.
• Chirurg wprowadza do jamy brzusznej specjalną kaniulę w okolicy pępka.
• Laparoskop to instrument chirurgiczny z miniaturową kamerą na końcu. Wprowadzany jest do jamy brzusznej i pozwala oglądać obraz narządów jamy brzusznej na ekranie monitora.
• Przez dodatkowe kaniule do jamy brzusznej wprowadza się narzędzia chirurgiczne które służą do preparowania i usunięcia pęcherzyka żółciowego.
• Wielu chirurgów podczas zabiegu wykonuje zdjęcia RTG (cholangiogram) pozwalające określić czy kamienie znajdują się również w drogach żółciowych.
• Jeżeli kamienie znajdują się również w drogach żółciowych, można je usunąć przy pomocy specjalnego endoskopu lub mogą one zostać usunięte później podczas innej mało inwazyjnej procedury (ERCP). Alternatywą jest konwersja (otwarcie jamz brzusznej) w celu usunięcia kamieni.
• Po usunięciu pęcherzyka małe cięcia operacyjne zamykane są 1-2 szwami lub specjalnym chirurgicznym plastrem.

CO SIĘ DZIEJE W PRZYPADKU JEŻELI ZABIEG NIE MOŻE BYĆ WYKONANY/ ZAKOŃCZONY METODĄ LAPAROSKOPOWĄ?

W niewielkiej grupie pacjentów zabieg laparoskopowy nie może być wykonany. Czynniki które zwiększają prawdopodobieństwo konwersji do zabiegu otwartego to: otyłość, zabiegi operacyjne jamy brzusznej w przeszłości, kłopoty z uwidocznieniem narządów jamy brzusznej podczas operacji, krwawienie podczas operacji.

Decyzja o zmianie metody operacji jest podejmowana przez chirurga przed lub w czasie zabiegu operacyjnego. Chirurg podejmując decyzje kieruje się bezpieczeństwem pacjenta. Konwersja do metody otwartej nie jest powikłaniem a jedynie zmianą metody zabiegu.

CZEGO MOŻNA SPODZIEWAĆ SIĘ PO ZABIEGU?

• Jak po większości zabiegów po operacji może wystąpić ból. Mogą również występować nudności i wymioty.
• Gdy pacjent toleruje dietę płynną, może opuścić szpital tego samego dnia lub następnego dnia po zabiegu operacyjnym.
• Wstanie z łóżka i chodzenie jest zalecane tak wcześnie jak to możliwe. Pacjent może usunąć opatrunki i kąpać się pod prysznicem 1 dzień po zabiegu operacyjnym.
• Zwykle powrót do normalnej aktywności życiowej następuje w przeciągu 1 tygodnia,

(prowadzenie samochodu, wchodzenie po schodach, podnoszenie niewielkich ciężarów).

• Wystąpienie gorączki, zażółcenie skóry lub twardówek, narastający ból brzucha, wzdęcie, nudności i wymioty oraz wydzielina z miejsc ran operacyjnych mogą być objawami powikłań pooperacyjnych. W przypadku ich wystąpienia niezwłocznie skontaktuj się z Twoim lekarzem.
• W większości przypadków pacjenci opuszczają szpital następnego dnia po zabiegu, niektórzy mogą wyjść do domu nawet wieczorem w dniu zabiegu.
• Większość pacjentów po zabiegu cholecystektomii laparoskopowej może powrócić do pracy w po upływie 7 dni, zależy to oczywiście od charakteru wykonywanej pracy. Ciężka praca fizyczna wymaga dłuższego okresu rekonwalescencji. Pacjenci po zabiegu tradycyjnym wracają do pracy 4-6 tygodni po zabiegu.
• Zgłoś się na wizytę kontrolną w okresie 2 tygodni od zabiegu.

JAKIE MOGĄ BYĆ POWIKŁANIA POOPERACYJNE

Ilość powikłań po zabiegu laparoskopowej cholecystektomii jest stosunkowo niewielka i ustępują one zwykle bardzo szybko. Przed każdym zabiegiem operacyjnym upewnij się że Twój chirurg ma odpowiednie doświadczenie do przeprowadzenia tego typu zabiegu.

Do powikłań laparoskopowej cholecystektomii należą: krwawienie, infekcje, choroba zatorowo-zakrzepowa, choroby układu krążenia. Przypadkowe uszkodzenie innych przyległych struktur anatomicznych takich jak jelito cienkie jest jednym z powikłań które wymaga naprawczego leczenia chirurgicznego. Wyciek żółci z drobnych przewodzików wątroby jest powikłaniem które zdarza się bardzo rzadko.

Liczne badania naukowe jasno udokumentowały że ilość powikłań po cholecystektomii laparoskopowej jest porównywalna z ilością powikłań obserwowanych po zabiegach tradycyjnych.

KIEDY NALEŻY SKONTAKTOWAĆ SIĘ Z LEKARZEM?

Skontaktuj się z Twoim lekarzem w przypadku wystąpienia któregokolwiek z poniższych objawów:

• Gorączka powyżej 39 C
• Krwawienie
• Narastające wzdęcie brzucha
• Ból który nie mija po zażyciu leków przeciwbólowych
• Nudności lub wymioty
• Dreszcze
• Przewlekły kaszel lub brak tchu
• Ropna wydzielina z którejkolwiek z ran pooperacyjnych
• Powiększające się zaczerwienienie wokół ran pooperacyjnych
• Jeżeli nie możesz jeść lub pić